Page 5 - 2007 Αριθμός Φύλλου 27

5

Χριστουγεννιάτικα έθιμα

Ήπειρος

Τα καρύδια είναι ένα παραδοσιακό ομαδικό παιχνίδι που παίζουν τα παιδιά. Οι κανόνες του παιχνιδιού έχουν ως
εξής: Κάποιο παιδί χαράζει στο χώμα μια ευθεία γραμμή.
Πάνω σ’ αυτή, κάθε παίκτης βάζει κι από ένα καρύδι στη σειρά. Μετά, ο καθένας με τη σειρά του και από κάθετη
απόσταση ενός με δύο μέτρα από τη γραμμή των καρυδιών, σημαδεύει σκυφτός, με το μεγαλύτερο και το πιο
στρογγυλό καρύδι του, κάποιο άλλο καρύδι.
Όποιο καρύδι πετύχει και το βγάλει έξω από τη γραμμή, το κερδίζει και δοκιμάζει ξανά σημαδεύοντας κάποιο άλλο. Αν αστοχήσει,
συνεχίζει ο επόμενος παίκτης. Το παιχνίδι συνεχίζεται μέχρι να βγουν από τη γραμμή όλα τα καρύδια.

Το «κυνήγι» τα Χριστούγεννα στα χωριά της Μάνης Μακεδονία

Κατά τη διάρκεια της Στα χωριά της βόρειας

σαρακοστής τα περισ- Ελλάδας, από τις παρα-

σότερα παιδιά βγαίνανε μονές των εορτών ο νοι-

κυνήγι. Τα βράδια, όταν κοκύρης ψάχνει στα χω-

το σούρουπο έπεφτε ράφια και διαλέγει το πιο

για καλά και το κρύο όμορφο, το πιο γερό, το

άρχιζε να τσούζει, παίρ- πιο χοντρό ξύλο από

νανε το "φακό" με και- πεύκο ή ελιά και το πάει

νούργια "πλάκα" και σπίτι του. Αυτό ονομάζε-

γυρίζανε στα χαλάσμα- ται Χριστόξυλο και είναι

τα και στα σπήλια κο- το ξύλο που θα καίει για

ντά στο χωριό. Στόχος όλο το δωδεκαήμερο των

τους οι γουργουγιάννη- εορτών, από τα Χριστού-

δες, τα μικρά πουλάκια γεννα μέχρι και τα Φώτα,

που κούρνιαζαν εκεί. στο τζάκι του σπιτιού. Η

Τα θαμπώνανε με το στάχτη των ξύλων αυτών

φακό και τα πιάνανε. Αν ήταν πολύ ψηλά, τα χτυπούσανε με τις λέγεται ότι προφυλλάσει το σπίτι και τα χωράφια από κάθε κακό.
λαστιχιέρες (σφεντόνες). Η μάνα ή κάποια μεγάλη αδερφή, μετά Πριν ο νοικοκύρης φέρει το Χριστόξυλο, κάθε νοικοκυρά φροντίζει

την πολλή γκρίνια τους, τα καθάριζαν και τα πάστωναν. Τα βά- να έχει καθαρίσει το σπίτι και με ιδιαίτερη προσοχή το τζάκι,
ζανε σε πήλινα ή γυάλινα βάζα, για να τα φάνε τα Χριστούγεννα. ώστε να μην μείνει ούτε ίχνος από την παλιά στάχτη. Καθαρίζουν

Πολλά παιδιά μάζευαν είκοσι και περισσότερα πουλάκια και ακόμη και την καπνοδόχο, για να μη βρίσκουν πατήματα να κατέ-

καμάρωναν για τις ... κυνηγετικές ικανότητές τους και τη σοδειά βουν οι καλικάντζαροι, τα κακά δαιμόνια, όπως λένε τα παραδο-
τους. Και όταν ζύγωναν οι γιορτές, άρχιζαν οι παραδοσιακές σιακά χριστουγεννιάτικα παραμύθια. Το βράδυ της παραμονής

ετοιμασίες. Το σπίτι έπρεπε να βάλει τα γιορτινά του και όλο το των Χριστουγέννων, όταν όλη η οικογένεια θα είναι μαζεμένη
χωριό να καθαριστεί και να ετοιμαστεί, για να υποδεχτεί τους γύρω από το τζάκι, ο νοικοκύρης του σπιτιού ανάβει την καινού-

ξενιτεμένους του, που θα έρχονταν να κάνουν γιορτές με τους ρια φωτιά και μπαίνει στην εστία το Χριστόξυλο. Σύμφωνα με τις
δικούς τους.
παραδόσεις του λαού, καθώς καίγεται το Χριστόξυλο, ζεσταίνεται

ο Χριστός στη φάτνη Του. Σε κάθε σπιτικό, οι νοικοκυραίοι προ-

σπαθούν το Χριστόξυλο να καίει μέχρι τα Φώτα.

Θάσος

Στη Θάσο, έως σήμερα, οι οικογένειες κρατούν ένα πολύ παλιό έθιμο, το σπόρδισμα των φύλ-
λων: Κάθονται όλοι γύρω από το αναμμένο τζάκι, τραβούν την ανθρακιά προς τα έξω και ρίχνουν
γύρω στ’ αναμμένα κάρβουνα φύλλα ελιάς, βάζοντας στο νου τους από μια ευχή, χωρίς όμως να
την πουν στους άλλους. Όποιου το φύλλο γυρίσει περισσότερο, εκείνου θα πραγματοποιηθεί και
η ευχή του.